Ruzie met je hersens!

Kun je je hersens voor de gek houden?
Kunnen je hersens voor je voor de gek houden?
En wat is dan het verschil?

Met deze vragen begon ik gisteren een denkles met leerlingen van de plusklas van basisschool Het Palet uit Den Bosch. Het was een openbare les tijdens het Onderwijscongres van Schoolnet Brabant in het Provinciehuis in Den Bosch.

We begonnen met een spelletje Kneesy, Earsy, Nosey, bekend van Laurel & Hardy:



De kinderen hadden er weinig moeite mee, en vonden het natuurlijk erg grappig dat het voor de volwassenen in het publiek veel moeilijker bleek.

Al snel kwamen we op begrippen als illusies en fata morgana's. Een van de leerlingen vond ook dat je hersens je voor de gek houden als je een som denkt goed te hebben gemaakt, maar hij blijkt toch fout. We onderzochten enkele plaatjes die gemaakt zijn om je hersens te foppen: het Hermann Rooster en de lijnstukken, te vinden op deze website.



In het tweede deel kregen we het over twijfel. Wat is dat eigenlijk? Is het lastig, kan het ook fijn zijn, heeft het nut? De vraag kwam uit het Billetjes Bloot Spel, een aanrader voor wie mooie gesprekken wil voeren met kinderen. En voor wie nog twijfelt: twijfel is ruzie met je hersens!

Tot slot bespraken we het nut van filosoferen. Niet zo nuttig, vonden de kinderen aanvankelijk bijna allemaal. Tot we wat verder in gesprek kwamen. Je kunt er dingen door bedenken die niet bestaan, je leert er beter van praten... Niet alles wat ik hier zelf als antwoord op heb bedacht kwam in de kinderen op. Op Denkkunde.nl heb ik een wat langer lijstje opgenomen.

Lesje denkkunde in de plusklas

Vanmiddag verzorgde ik een les denkkunde voor leerlingen van de plusklas op basisschool Het Palet in Den Bosch. In de klas zitten leerlingen die hoogbegaafd zijn en een deel van de lesweek doorbrengen in een aparte verticale groep (verschillende leeftijden).

De hoofdmoot van de les ging over de verschillende soorten denken. Samen noteerden we alle soorten denken die we konden bedenken in een woordspin.



De woordspin groeide gestaag en al pratend kwamen mooie voorbeelden en vragen voorbij, zoals:

• Op welke momenten van de dag ben je het slimst?
  
• Wat denk je als je slaapwandelt?
  
• Als je overdag aan leuke dingen denkt, heb je dan een dagmerrie?
  

Een van de genoemde soorten denken was piekeren. Terwijl we van een aantal begrippen het tegengestelde konden vinden (zoals onthouden en vergeten), lukte dat niet met piekeren. Een mooi moment om de buitenwereld in te schakelen, dus postte ik een vraag op Twitter en LinkedIn. Twintig minuten later hadden we een flink pak suggesties binnen: fantastiseren (Renate), intuïtief denken (Niels), vrijheid (Karin), pieken (David), endorfineren (Isodore), optimissen (Ruud), brainstormen (Peter), de hond uitlaten (Frans), zorgeloos zijn (Narda), mijmeren (Walter) en jezelf opbeuren (Christa). Die laatste vonden we het best passen. Tot slot besteden we ook nog een half uurtje aan filosoferen met Een Hand Die Klapt, die ons de vraag voorschotelde: is er op elke vraag een antwoord. Een fantastisch leuke, inspirerende middag, met boeiende gesprekken. De kinderen gaven me mee in een volgende les nog wat meer afwisseling te brengen door bijvoorbeeld iets actiefs te doen. En zo leerde ik vanmiddag net zo hard! Eens een openbare les Denkkunde bijwonen? Op donderdag 17 maart verzorg ik er een met een aantal kinderen uit deze klas tijdens het onderwijscongres van Schoolnet Brabant. Deelname aan dit congres is gratis.