Een gedachte-experiment: je wilt een gesprekje voeren met een goede vriendin, maar jouw slaapkamer heeft nogal dunne muren. Je broer, die een kamer heeft naast de jouwe, zou alles kunnen horen. En zij heeft niet eens een eigen kamer, elk moment kan haar zusje binnen lopen.
Dan klinkt van boven een stem: "Ik heb de oplossing voor jullie, een ruimte waarin niemand jullie kan horen. Je mag hem gratis gebruiken, zo veel en zo lang je wilt. Je hoeft alleen maar de voorwaarden te accepteren." De stem begint vervolgens een heel verhaal op te hangen, waarin je - als je goed luistert - kunt horen dat alles wat jullie elkaar vertellen wordt vastgelegd (iemand luistert dus mee) en dat jullie voortaan reclameboodschappen krijgen voor shampoo als jullie het hebben gehad over jullie haar of hotelaanbiedingen als jullie een gezamenlijk te maken reisje besproken hebben. Ook kan de ruimte ingericht zijn om jullie onbewust te beïnvloeden. Misschien hangt er een fotolijstje met een stoer portret van Vladimir Putin of Donald Trump aan de muur... Maar ja, je kunt al snel geen touw meer vastknopen aan dat hele verhaal en wilt zo graag dat gesprekje voeren. "Is oké", zucht je en je spreekt af met je vriendin.
"We kunnen geen samenleving hebben waarin, als twee mensen willen communiceren, dat alleen mogelijk is als het wordt gefinancierd door iemand die hen wil manipuleren." zegt Jaron Lanier in een TED-talk die eerder dit jaar gepubliceerd werd. Die uitspraak bracht me op bovenstaand gedachte-experiment. Zou jij de gratis ruimte gebruiken?
Dan klinkt van boven een stem: "Ik heb de oplossing voor jullie, een ruimte waarin niemand jullie kan horen. Je mag hem gratis gebruiken, zo veel en zo lang je wilt. Je hoeft alleen maar de voorwaarden te accepteren." De stem begint vervolgens een heel verhaal op te hangen, waarin je - als je goed luistert - kunt horen dat alles wat jullie elkaar vertellen wordt vastgelegd (iemand luistert dus mee) en dat jullie voortaan reclameboodschappen krijgen voor shampoo als jullie het hebben gehad over jullie haar of hotelaanbiedingen als jullie een gezamenlijk te maken reisje besproken hebben. Ook kan de ruimte ingericht zijn om jullie onbewust te beïnvloeden. Misschien hangt er een fotolijstje met een stoer portret van Vladimir Putin of Donald Trump aan de muur... Maar ja, je kunt al snel geen touw meer vastknopen aan dat hele verhaal en wilt zo graag dat gesprekje voeren. "Is oké", zucht je en je spreekt af met je vriendin.
"We kunnen geen samenleving hebben waarin, als twee mensen willen communiceren, dat alleen mogelijk is als het wordt gefinancierd door iemand die hen wil manipuleren." zegt Jaron Lanier in een TED-talk die eerder dit jaar gepubliceerd werd. Die uitspraak bracht me op bovenstaand gedachte-experiment. Zou jij de gratis ruimte gebruiken?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten