Zondagmiddagspel: divergerend denken

Sir Ken Robinson heeft het in zijn lezingen over een experiment waarbij hij kinderen op verschillende leeftijden een lijstje laat maken met zoveel mogelijk toepassingen van een paperclip. In 'Lenig denken', het recent verschenen boek van Rust, Van Iersel en De Bruijne staat een oefening waarbij lezers zoveel mogelijk antwoorden moeten bedenken op de vraag: 'Wat is de helft van 8?' Beide opdrachten dagen je uit tot divergerend denken. Daarbij is meer antwoorden geven beter dan het juiste antwoord geven. Robinson stelt dat jonge kinderen beter zijn in divergerend denken dan oudere kinderen en volwassenen, omdat het onderwijs zo de nadruk legt op convergerend denken, ofwel het geven van het enige juiste antwoord. We leren het dus af, dat divergerend denken. En dat is zorgelijk, want divergerend denken is belangrijk voor creatief denken.

De stelling van Robinson onderzoeken? Wat is er dan leuker dan op een zondagmiddag de proef op de som te nemen. Nodig: papier, pen en een opdracht ('Bedenk zoveel mogelijk toepassingen voor een...).

Hier in huis speelden we vandaag het spel met de volgende voorwerpen:
- een paperclip;
- een schoenveter;
- een boek;
- een tafelkleed;
- een schoen.
Maar je kunt natuurlijk nog duizenden anderen voorwerpen bedenken. De spelregels zijn simpel: ieder schrijft zoveel mogelijk toepassingen van het voorwerp op en vergelijkt vervolgens wat ieder heeft opgeschreven.

Een bloemlezing uit de opbrengst:
- met een paperclip kun je je oren schoonmaken en hem als een speld gebruiken;
- schoenveters kun je gebruiken als lasso of om je tenen mee te flossen;
- een boek kun je gebruiken als paraplu of om een tafel recht te zetten;
- een tafelkleed kun je gebruiken als zeil of om te ontsnappen uit de gevangenis;
- een schoen kun je zetten of je kunt ernaast lopen.

De jonge generatie (11 jaar) legde het in het eerste spel af tegen het grote mens (44), maar won daarna de andere spellen glansrijk. Dus toch?

Meteen ook maar even een eenvoudige digitale versie gebouwd.