Acht do’s van de mediaopvoeder

Kinderen en jongeren op een goede manier begeleiden op het gebied van gaming, (sociale) media en internet kan knap lastig zijn, zowel voor ouders als voor andere (professionele) opvoeders.

De digitale wereld gedraagt zich als een kameleon: net op het moment dat je denkt dat je het ziet, veranderen de omstandigheden en voelt het alsof je weer met lege handen staat.

Een ding staat als een paal boven water: kinderen en jongeren hebben ons keihard nodig om gezond, veilig, sociaal en verstandig om te leren gaan met media.

Een mediaopvoeder moet van goeden huize komen om in de wervelende wereld van de moderne media stevig op de been te blijven. Wat is daarvoor nodig?

1. Kijk en luister. Observeer, probeer het effect te zien van mediagebruik op het (individuele) kind. Ga met het kind in gesprek vanuit oprechte interesse. Stel je oordeel uit, stel open vragen, probeer te begrijpen.
2. Laat gedoseerd los. Neem de regie bij het jonge kind, bescherm het tegen ongewenste beelden en invloeden. Geef gaandeweg, gedoseerd verantwoordelijkheden. Geef ruimte om de fout in te gaan, maar grijp fouten altijd aan: als leermomenten.
3. Wees bewust van je eigen omgang met media. Je kind destilleert er de ‘ongeschreven regels’ uit. Je bent een rolmodel. Besef dat bij alles wat je doet. Voorleven is het meest krachtige opvoedingsinstrument.
4. Informeer het kind zodat het weet wat het moet doen als het even niet weet wat het moet doen. Bijvoorbeeld als het iets vervelends meemaakt.
5. Maak - zodra het kan samen met het kind en waar het kan samen met andere betrokken opvoeders - heldere afspraken en handhaaf ze. Natuurlijk, grenzen worden soms overschreden, maar zonder grenzen bestaat de kans op grenzeloos verdwalen.
6. Televisie, tablets, smartphones en laptops zouden geen (of toch zo min mogelijk) een digitale oppas moeten zijn én niet de 'default' keuze bij verveling. Je kind andere dingen laten doen kost tijd en energie. Verleid je kind tot medialoze activiteiten, maar ontdek ook samen nieuwe, bijvoorbeeld creatieve mogelijkheden mét media.
7. Blijf leren. Verdiep je in de wereld van jonge kinderen en media,volg het nieuws met een kritische blik en wees zelf minstens minimaal vaardig. Praat erover met andere opvoeders en professionals. Durf te vragen, durf te delen.
8. Vorm je eigen visie op mediagebruik, van jezelf, van het kind. Wat vind jij belangrijk? Durf te kiezen, ook als van anderen meer of juist minder mag. Maar voorkom tegelijkertijd rigiditeit die er voor kan zorgen dat de lijnen met het kind en andere betrokken opvoeders gesloten raken.

Aanstaande vrijdag, 18 november, begint de Week van de Mediawijsheid met activiteiten in het hele land, o.a. ook op scholen.

Op donderdag 24 november verzorg ik een workshop over dit onderwerp tijdens het symposium Kwetsbaar Online. Met Herm Kisjes lever ik een bijdrage aan de plenaire opening. Meer informatie over dit symposium: klik hier.