06 november 2023

Marcel van Roosmalen herontdekt Middelbeers: 'Door eenheid groot'


V.l.n.r. Erno Mijland, Rens van Ginneken, Eva Hoeke, Marcel van Roosmalen en Ties Bodde

Schrijver en programmamaker Marcel van Roosmalen had al eens wat woorden laten vallen over mijn woonplaats, het piepkleine Brabantse Middelbeers. Hij kwam er vroeger als kind vaak met zijn ouders; zijn vader was er opgegroeid. Ze gingen er op bezoek bij hun opmerkelijke ooms en tantes, die woonden in het pand dat nu een lunchroom is. 

Als Beerzenaren met een licht calimero-complex konden we die aandacht wel waarderen. Wie heeft het immers - buiten de Beerzenaar zelf - over Middelbeers? Toen we als stichting KuBes dan ook aan de voorbereiding begonnen van een plaatselijk festival was vanaf het begin een ding duidelijk: we moeten Van Roosmalen echt een keer naar Middelbeers halen. Om die stukjes voor te lezen én om te zien dat het Middelbeers van toen (stil en saai) niet meer het Middelbeers van nu is (bruisend en gezellig). 

Onze lokale nachtburgemeester Harrie van Hoof begon aan het helse karwei om de schrijver te verleiden naar het dorp van zijn jeugd te komen. Met kleine stapjes kwam hij dichterbij tot er uiteindelijk een afspraak lag. Van Roosmalen zou met partner en Volkskrant-columniste Eva Hoeke en de twee oudste kinderen een weekendje Beers aandoen én een optreden verzorgen. 

Als bijdrage aan het Kubus Festival stonden Marcel en Eva afgelopen zaterdag op een geïmproviseerd podium - tussen de vitrines - in de lunchroom waar Marcels vader ooit als jochie rondliep of - zo hoorden we - in een boom klom. Met plaatselijke bijdragen van Rens van Ginneken (columnist van ons huis-aan-huis-blad Oirschots Weekjournaal) en mijzelf brachten we drie sets van een uur met columns en gedichten, spoken word zo je wilt. Ties Bodde, vierdejaars student Journalistiek én dorpsgenoot praatte de bijdragen aan elkaar en interviewde de gasten.

Enkele dagen geleden vertelden Marcel en Eva bij Khalid & Sophie over hun theatervoorstelling Zandweg 17, Wormer. Het verhaal in het kort: gezin verhuist van Amsterdam naar Wormer voor meer rust en ruimte, raakt al snel teleurgesteld en kiest voor een terugkeer naar de hoofdstad. Het bracht me op het idee een column te schrijven, speciaal voor deze literaire avond. Je leest hem hieronder.

Het werd een keigezellige avond met veel humor, bijzondere herinneringen en mooie woorden voor de indruk die ons dorp maakte op Marcel en Eva. Met veel interactie tussen publiek en schrijver, want er waren herinneringen te verzamelen: 'Wie heeft mijn ooms en tantes nog gekend?' Vandaag lazen we in het NRC en hoorden we in de podcast 'Weer een dag' hoe Van Roosmalen het hele gebeuren beleefd had. Hij vatte het dorp samen met 'Door eenheid groot'. En misschien is dat wel waar.

Mijn column...

Worstenbroodjes of noise cancelling headphones? 

Ooit woonde ik in de stad. Tilburg. 013. Meer een uit de kluiten gewassen dorp eigenlijk. Maar ik kreeg op mijn flatje wel de volle laag van het stadse leven. Zo vierden mijn onderburen kennelijk graag thuis carnaval, het suikerfeest en eigenlijk alle denkbare feesten die gepaard moeten gaan met veel lawaai. Ook hadden we onze eigen verdiepingsverslaafde. Een man van rond de vijftig die elke dag een paar keer, slechts gekleed in een onderbroek, besmeurd met een stinkende, bruine smurrie in de lift stapte om beneden zijn post of een nieuwe fles rum te halen. Verder waren er brandjes in de stortkoker, kieperde een ruziënd paar elke maand wel weer een koelkast over de balkon-railing en functioneerden de muren in de fietsenstalling als uninoir. 3 jaar hield ik het vol, toen werd ik bevrijd: ik kreeg een woning in een dorp!

Er zijn mensen die in Amsterdam willen wonen. Snap ik nou niks van. Daar is Tilburg de hemel bij. Amsterdam, dat is drugsoverlast, rare luchtjes, rare mensen, nog raardere toeristen. Niemand kent elkaar en zo ben je er eenzaam tussen die onmetelijke meute van verwarde mensen. Een fancy koffietje kost je een tientje en met een miljoen koop je er maar amper een garagebox met betonrot in de muren. Stilte vind je alleen met een noise cancelling headphone over je oren. Amsterdam, neuh, hoeft niet voor mij. “Nergens trof ik zo een bende” zong Tol Hansse.

Ik hoorde laatst van een Amsterdams gezin dat dan maar naar Wormer verhuisde. Tja, dan heb je het volgens mij niet echt begrepen. Iets rustiger dan 110 decibel is nog steeds teringluid. Het bordje einde bebouwde kom wordt op een meter afstand gevolgd door een volgend bordje ‘begin bebouwde kom’. Dan heb je het niet over een dorp, maar over een onder de reet van de stad bungelende aambei. En de mensen? Ze zijn met hun lijf in het dorp, maar met hun hoofd in de stad, ze kijken langs je heen, want ze zijn altijd onderweg, op de vlucht. Ze ruiken Amsterdam, alsof het hun stal is.

Nee, voor het echte dorpse leven moet je toch echt naar Brabant. Om precies te zijn: Middelbeers. Overal rondom dit dorp nodigt de natuur je uit met bos en heide, groene weilanden en schilderachtige zonsondergangen. De mensen kennen elkaar, groeten elkaar, helpen elkaar en houden elkaar in de gaten. Kinderen hebben er de tijd van hun leven. Zij hebben alle ruimte om te spelen. Zij weten nog waar de melk vandaan komt. In Middelbeers geniet je van schone lucht, met hooguit een snufje fijnstof en een scheutje glycosfaat. Middelbeers is een dorp van traditie: de boerenovertrek, een aubade van de harmonie, gildebroeders. Maar we zijn ook bij de tijd. Bijvoorbeeld met… uhm, een voorbeeld kan ik niet zo snel bedenken.

Toegegeven: kom je in Middelbeers wonen, ben je niet meteen een van hen. Dan loop je met je dochter in de kinderwagen, kijkt een lilik vrouwke over de rand, kijkt je aan en vraagt: ‘Is dè het kiendje van Ineke van Aaken?’ Dan prevel je tussen je knarsende tanden: ‘En van mij, trut! Middelbeers speelt altijd ‘hard to get’. 

Toegegeven: in Middelbeers is geen zak te doen. Het is er stil, 24 uur per dag, 7 dagen in de week. Maar wij hebben Harrie, ene Harrie. En als de stilte oorverdovend wordt, belt Harrie dan iemand op. Roel van Velzen, Martin Buitenhuis, Jules Deelder, Marcel van Roosmalen. En dan is er ineens wel een zak te doen. Dan bouwen de Beerzenaren een feestje, staat er op het Doornboomplein ineens een tent, een springkussen, een conferentiecentrum. En vloeit er bier, gewoon bier.

Ik hoorde laatst van een gezin uit Wormer dat toch maar weer terug naar Amsterdam verhuisde. Snap ik niks van. Van de regen in de drup. Van kwaad tot erger. Doe het dan meteen goed. Zak af naar het zuiden, naar worstenbroodjes die alles goed maken, naar de zachte g, naar het altijd mooie Middelbeers. Om met Theo Maassen te spreken: ‘het enige goede dat er uit Amsterdam komt is de A2, A58 en de N395 naar …Middelbeers’.

31 mei 2023

Tien uitgangspunten voor een optimale camperbuservaring

 

Een camperbus, zoals de Mercedes Marco Polo (foto) of de Volkswagen Westfalia, is een fantastische combinatie van  reis- en kampeermiddel. Na anderhalf jaar reiservaring in lange weekendjes en een langere zomervakantie hebben wij geleerd dat het belangrijk is om de camperbus zorgvuldig in te richten en tijdens ons verblijf  opgeruimd te houden. Niets zo vervelend als voortdurend spullen niet kunnen vinden! In deze blog negen principes die wij toepassen om onze camperbus gezellig te houden en praktisch in te richten.

1. 'Last in, first out'

Een slimme regel om te volgen is om de spullen die je als eerste nodig hebt of uit je busje wilt hebben, als laatste in te laden. De elektriciteitskabel bijvoorbeeld ligt meteen binnen handbereik.

2. Grote verpakkingen

In plaats van te werken met allemaal losse zakjes en tasjes die je overal tussen propt, kies voor grote verpakkingen zoals kisten en reistassen. Dit maakt het in- en uitladen en vinden van je spullen gemakkelijker.

3. Geef alles een vaste plek

Geef elk item in je bus een vaste plek en zorg ervoor dat je spullen direct na gebruik weer op die plek teruglegt. Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, kan ik je zeggen. Maar het loont: een opgeruimde camperbus geeft een ruimtelijker gevoel, zelfs in de beperkte ruimte die je tot je beschikking hebt.

4. Logische indeling

Plaats dingen voor een bepaalde functie of tijdstip van de dag bij elkaar. Zorg er bijvoorbeeld voor dat items voor koken bij elkaar liggen, denk ook aan lezen en luisteren, omkleden of koffie zetten.

5. Werk met een verbeterlijst

Aan het einde van elk tripje is het een goed idee om een lijst te maken met dingen die slimmer kunnen. Werk deze lijst voor de volgende reis af.

6. Gebruik alle hoekjes en gaatjes

Maximaliseer de beschikbare ruimte door alle hoekjes en gaatjes in de camperbus te benutten. Plaats spullen die je niet vaak nodig hebt in de kleinere, moeilijker bereikbare ruimtes.

7. Neem alleen het nodige mee

Voorkom overbodige bagage, vooral als het gaat om kleding. Denk in laagjes en combinaties van kledingstukken die passen bij verschillende weersomstandigheden.

8. Gebruik de ruimte buiten je camper 

Bekijk wat je tijdens je verblijf op de camping buiten kunt laten staan, zodat je binnen meer ruimte hebt. Denk bijvoorbeeld aan tafels, stoelen of kunststof kratten met schoenen.

9. Lichtgewicht als het kan

Wanneer je spullen voor je camperbus aanschaft, let dan op het gewicht. Kies lichtgewicht spullen waar het kan, en zwaardere spullen waar het moet.

10. Vraag tips

Welke slimmigheden hebben andere camperbus-eigenaren? Vraag het ze. Altijd leuk om ervaringen en ideeën uit te wisselen.

Tot slot nog enkele koop- of maaktips...

  • Een tapijtje geeft de camperbus een huiselijk gevoel en maakt het zitgedeelte extra comfortabel. Maak het op maat, zodat het niet gaat schuiven.
  • Hang organizers aan de chauffeurs- en bijrijdersstoel met vakjes voor kleine spulletjes. Hierdoor heb je altijd het kleine spul, zoals opladers, zaklampen en schrijfgerei binnen handbereik.
  • Voor het organiseren van onze kleding kochten we twee Skubb-boxen van Ikea. Ik maakte een rek, zodat we er twee boven elkaar kunnen plaatsen als een soort lades. Als je de bovenste openritst kun je gemakkelijk bij je kleding, ook vanaf de achterbank.


  • Op de foto  hierboven zie je onder twee grote kisten. Hier kan veel in en je laadt ze gemakkelijk in en uit.
  • Investeer in zuignappen, spinnen en klemmen om altijd verschillende items vast te zetten en op te hangen.
  • Voor langere trips is het fijn als je spullen goed kunt drogen. We kochten een droogmolen bij Obelink die compact is in te vouwen, stevig staat en waaraan je veel op kunt hangen.
  • In een camperbus slaap je onder het hefdak. De bedbodem bestaat uit flexibele schoteltjes. Die voel je wel een beetje door het matrasje heen. Een topper maakt het slaapcomfort nog comfortabeler.
  • Het beste advies: gebruik een buitenkeuken. Alles bij de hand om in de open lucht een maaltijd te bereiden. En een buitenkeuken tikt alle 9 bovengenoemde boxen aan! 
Heb jij een camperbusje? Wat zijn jouw slimmigheden?

#campervan #mercedesmarcopolo #volkswagenwestfalia #kampeerbus

25 april 2023

De keerzijde van ChatGPT (en andere generatieve AI)




ChatGPT is een geweldig nieuw instrument. Maar aan het gebruik van deze toepassing zitten de nodige haken en ogen. Een inventarisatie...
  1. Het trainen én het werken met het taalmodel kost veel energie en water.
  2. ChatGPT vergroot de kansenongelijkheid. Nu al is een betaalde versie die meer kan dan de gratis versie. De kans is groot dat het verschil tussen betaald en gratis toegankelijk zal toenemen.
  3. Experts – zowel inhoudelijk als qua digitale vaardigheid - kunnen meer rendement halen uit ChatGPT dan niet-experts. Het geeft experts nog meer macht ten opzichte van niet-experts.
  4. Er is sprake van uitbuiting van arbeidskrachten, bijvoorbeeld in Kenia. Goedkope krachten werken bijvoorbeeld aan het opschonen van de data waar ChatGPT gebruik van maakt.
  5. De data waarop ChatGPT is gebaseerd bevat vooroordelen. Vraag je bijvoorbeeld: “Give me 10 random names of students in a Dutch classroom”, dan zit bij de resultaten geen enkele naam die duidt op een niet-westerse achtergrond. Lastig hierbij is dat gebruikers vaak niet in de gaten hebben dat er sprake is van vooroordelen.
  6. ChatGPT geeft je zonder blikken of blozen foutieve informatie.
  7. Werken met een digitale assistent als ChatGPT doet waarschijnlijk bepaalde vaardigheden afnemen, zoals navigatiesystemen de vaardigheid je te oriënteren verminderd zal hebben. Voorbeelden van die vaardigheden: zelf kunnen formuleren, open creatief kunnen denken, spelling en grammatica.
  8. Je werkt met ChatGPT met een account. Onduidelijk is wat er precies met jouw gegevens en data gebeurt. Privacy is hiermee een issue.
  9. ChatGPT gebruikt bronnen, maar het is niet te achterhalen welke, zodat je ze ook niet kunt controleren.
  10. ChatGPT maakt gebruik van data, waarin elementen verwerkt zitten die auteursrechtelijk beschermd zou kunnen zijn.
Dan nog dit:
  • Er is een ratrace gaande tussen partijen die generatieve AI-oplossingen bieden, big tech-bedrijven, zoals Meta, Google en Microsoft. De kans bestaat (is reëel) dat de noodzaak 'first to market' te zijn leidt tot haastwerk en daarmee met het risico dat er dingen fout gaan.
  • Hoe ChatGPT precies werkt is onduidelijk (in elk geval niet open). Kunnen we vertrouwen op iets waarvan we de werking niet begrijpen?
Dan de call to action, ofwel wat kun je doen met deze informatie. Een lastige... voor mij is het 'dan maar helemaal niet gebruiken' geen optie. Ik wil door ChatGPT te gebruiken onderzoeken wat het precies kan en wat niet. En ik heb al verschillende oplossingen kunnen creëren met behulp van ChatGPT die mijn werk gemakkelijker maken. Wel probeer ik bewust te kiezen waar ik ChatGPT wel, en waar niet voor gebruik. Dat maakt niet hét verschil natuurlijk. Wat dan wel te doen of niet te doen... het is nog voortschrijdend op weg zijn naar inzicht.

Data verzamelen in praktijkgericht onderzoek


Als je je als leraar wilt ontwikkelen, kan dat met het doen van kortlopend onderzoek in je eigen lespraktijk, waarbij je een interventie uitprobeert: je doet iets nieuws of anders om te kijken wat het effect is. Net als in andere vormen van onderzoek, is het daarbij belangrijk data te verzamelen. Aandachtspunten hierbij zijn:
  1. Verzamel data waar dat mogelijk en relevant is voor en na een interventie, om het effect van de interventie te kunnen benoemen.
  2. Combineer waar dat mogelijk en relevant is meer dan één vorm van data verzamelen.
  3. Verzamel waar dat mogelijk en relevant is zowel kwantitatieve als kwalitatieve gegevens.
  4. Bedenk vooraf hoe je ervoor kunt zorgen dat de data zo weinig mogelijk vervuild raken door vooroordelen. (Ofwel: streef naar zo groot mogelijke objectiviteit.)
Op basis van de verzamelde data kun je conclusies uit je onderzoek onderbouwen, iteraties voorstellen en aanbevelingen doen.

Er zijn verschillende manieren om data te verzamelen.

Vragenlijsten
Vragenlijsten kunnen op papier en digitaal voorgelegd worden. Digitale enquêtes zijn gemakkelijk te verspreiden en sneller in te vullen. Ze leveren al snel veel informatie op.
Voorbeeld: de onderzoeker zet een vragenlijst uit onder studenten over wat ze geleerd hebben tijdens de interventie.

Interviews
Gesprekken met individuen of groepen kunnen waardevolle inzichten bieden in hun ervaringen, meningen en gedrag. Interviews kunnen face-to-face, via telefoon of online worden afgenomen. 
Voorbeeld: de onderzoeker interviewt deelnemende collega’s over hun aanpak bij een bepaald vraagstuk.

Observaties
Het observeren van mensen in een bepaalde situatie is een informatierijke manier van data verzamelen. Gebruik altijd een kijkwijzer, zodat je gericht kunt observeren om data te verzamelen bij jouw onderzoeksvraag. Bedenk ook hoe je noteert wat je ziet. Door bepaalde zaken te turven kun je ook kwantitatieve data verzamelen.
Voorbeeld: de onderzoeker observeert een groep studenten die zelfstandig een opdracht maken.

Focusgroepen
Een focusgroep is een groep mensen die bij elkaar komt om met elkaar in gesprek te gaan over een specifiek onderwerp. Deze groepsgesprekken kunnen waardevolle inzichten bieden in de meningen, ervaringen en percepties van de deelnemers. Hanteer een lijst met vragen of onderwerpen. Zorg er bij voorkeur voor dat de gespreksleider niet ook de notulist is.
Voorbeeld: de onderzoeker leidt een gesprek met studenten die mee hebben gedaan aan een interventie over hun ervaring.

Logboek
Een onderzoeker die een logboek bijhoudt, verzamelt data over de eigen activiteiten in het kader van diens onderzoek en de reflecties daarop.
Voorbeeld: de onderzoeker beschrijft bij de lessen voor, tijdens en na de interventie in hoeverre hij/zij de groep tijdens de les gemotiveerd vond.

Desk research
Door het analyseren van documenten zoals beleidsstukken, werk van studenten of bronnen op het internet, kan de onderzoeker inzicht krijgen in de opvattingen en beleidslijnen van organisaties en individuen.
Voorbeeld: de onderzoeker analyseert het aantal absenties van studenten voor en na een interventie.

31 januari 2023

Fysiek onder de loep: quantified self...

Steeds meer technologieën kunnen ons steeds meer vertellen over onze fysieke gesteldheid. Met de Apple Watch bijvoorbeeld meet je onder andere je hartslag, zuurstofsaturatie of temperatuur. Marcel Möring vraagt zich in een column voor De Groene Amsterdammer af of dat wel zo'n goede ontwikkeling is. Stel dat verzekeraars van ons gaan eisen gezondheidsdata met ze te delen. En wat nu als je hypochonder bent? Toch, je wilt toch weten hoe het met je fitheid staat? En je wilt toch tijdig defecten signaleren om meer kans op genezing te hebben als blijkt dat je een ziekte onder de leden hebt. Bottom line: technologie zadelt ons weer eens op met moeilijke keuzen: wil ik het weten of niet?

In onze nieuwste aflevering van de Tikkie Podcast verkennen Pierre en ik deze uitdaging van de moderne tijd. Luister via onze website of in je podcast-app.

21 januari 2023

ChatGPT als docent én assistent


Ik kan wel wat met Excel, maar ben niet bepaald een wizzard. De afgelopen weken moest ik echter regelmatig werken met eenzelfde Excel-bestand (gevuld door een Office365-formulier). Het lezen van dat bestand was niet zo gemakkelijk, wat ik steeds handmatig oploste door deze acties:

  • Alle cellen selecteren en kiezen voor terugloop, zodat de tekst niet doorloopt over de rand van de cel.
  • De kolommen met veel tekst breder maken, die met weinig tekst juist smaller.
  • Kolommen verbergen die irrelevant zijn.
  • De kolommen met de belangrijkste inhoud een andere achtergrondkleur geven.
  • Een extra rij aanmaken bovenaan het werkblad en bij de betreffende kolommen weergeven hoe vaak de waarde 'ja' voorkomt in de kolom.   
Iets wat je vaak op dezelfde manier moet doen, moet je automatiseren. Maar macro's maken voor Excel had ik nog nooit gedaan. Dus bekeek ik wat YouTube-video's en riep ik de hulp in van ChatGPT om de Visual Basic-code te schrijven. Voor het instellen van de tekstterugloop gaf ChatGPT me bijvoorbeeld:

Sub WrapText()

    Dim cell As Range

    For Each cell In ActiveSheet.UsedRange

        If Not IsEmpty(cell) Then

            cell.WrapText = True

        End If

    Next cell

End Sub

Die macro werkte. Bij macro's die niet (meteen) werkte paste ik de 'prompt' (= opdracht) aan. Belangrijk bij ChatGPT is namelijk om zo precies mogelijk te vertellen wat je nodig hebt. Iets als:

In Visual Basic macro for Excel I'd like to count the occurences of value "Ja" in column L, from L3 down and add the result in cell L1.

Door voor alle bovengenoemde handelingen macro's te laten maken, kreeg ik meer beeld van hoe code eruit ziet en wat de verschillende elementen doen. Zo werd ChatGPT mijn docent en assistent. 

12 december 2022

Leeractiviteiten met ChatGPT

ChatGPT is een online toepassing die op basis van AI kan communiceren met mensen. Je kunt de applicatie opdrachten geven die leiden tot een stuk tekst of computercode. Denk aan een werkstuk, een excuusmail wegens te laat inleveren van een werkstuk of een nette (maar saaie) sollicitatiebrief... 

Ik vroeg me af hoe je ChatGPT kunt inzetten in leerprocessen. Hierbij een eerste verkenning...

  • Chat in een vreemde taal, waarbij jij het onderwerp bepaalt. Zo kun je oefenen in alledaags taalgebruik. Je kunt ChatGPT vragen je te corrigeren als je een fout maakt (of juist niet). Verder zou je de chat kunnen gebruiken ter voorbereiding op een mondelinge toets of examen, door in de instructie het thema te benoemen: 'You are my teacher. I have an oral exam about sustainability in the creative industry. Ask me a question, let me answer and so on.'
  • Laat het programma computercode schrijven voor een specifieke functie. Laat studenten kleine tweaks doen en onderzoeken wat daarvan het effect is of laat ze opzoeken en uitleggen waar in de programmeerregels wat precies gebeurt.
  • Geef studenten een schrijfopdracht. Laat ze die vertalen naar een opdracht voor ChatGPT. Laat ze vervolgens onderling de resultaten vergelijken: welke instructie gaf de ander en tot welke verschillen in de verkregen tekst heeft dat geleid?
  • Laat ChatGPT je overhoren. Getest: 'I need to learn these translations: car-auto, book-boek, driver-chauffeur. Give me one at the time the Dutch word and let me give the English translation. Tell me if I am right or wrong. If I am wrong give me the right word. Then ask a new Dutch word.'
  • Vraag ChatGPT je feedback te geven in de vorm van verbetersuggesties bij iets dat je gemaakt hebt. Voorbeeld: 'Geef me drie concrete suggesties voor betere formuleringen in deze tekst: (gevolgd door de tekst).'
Slim leren werken met ChatGPT is een ander ding. Daarbij gaat het om het stellen van de juiste vragen / formuleren van de juiste opdracht en het kritisch omgaan met de resultaten. Zie ook dit artikel op LinkedIn.

De perspectiefwisseling met Willem Elsschots 'Het Huwelijk'

'Het Huwelijk' van Willem Elsschot is een prachtig gedicht over een man die zich steeds meer gaat ergeren aan zijn vrouw. In 2016 schreef ik een parodie, waarbij ik het perspectief veranderde naar de vrouw. Later ontdekte ik dat Tom Lanoye dit al een keer gedaan had.

Nu is er ChatGPT waarmee je deze aanpak kunt overlaten aan AI. Ik gaf ChatGPT de volgende opdracht:

"Herschrijf dit gedicht van Willem Elsschot waarbij niet het perspectief van de man, maar van de vrouw wordt beschreven. Houd het aantal regels, lettergrepen per regel en het rijmschema hetzelfde. Het moet duidelijk worden dat de vrouw zich net zo veel ergert aan gedrag van de man als andersom. Titel wordt: 'Het huwelijk vanuit haar perspectief'."

Dit is het resultaat. Aan de lezer: welke versie spreekt je het meest aan? Die van ervaren en beroemde schrijver, die van de amateurdichter of onderstaande, gegenereerd door AI.

Het huwelijk vanuit haar perspectief

Toen zij bespeurde hoe de nevel van de tijd in d'ogen van haar man de vonken uit kwam doven, zijn wangen had verweerd, zijn voorhoofd had doorkloven toen wendde zij zich af en vrat zij zich op van spijt.

Zij vloekte en ging te keer en trok zich bij de haren en mat hem met de blik, maar kon niet meer begeren, zij zag de grootse zonde in duivelsplicht verkeren en hoe hij tot haar opkeek als een stervend paard.

Maar sterven deed hij niet, al zoog haar helse mond het merg uit zijn gebeente, dat hem toch bleef dragen. Hij dorst niet spreken meer, niet vragen of niet klagen, en rilde waar hij stond, maar leefde en bleef gezond.

Zij dacht: ik sla hem dood en steek het huis in brand. Ik moet de schimmel van mijn stramme voeten wassen en rennen door het vuur en door het water plassen tot bij een ander lief in enig ander land.

Maar doodslaan deed zij niet, want tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren, en ook weemoedigheid, die niemand kan verklaren, en die des avonds komt, wanneer men slapen gaat.

Zo gingen jaren heen. De kindren werden groot en zagen dat de vrouw die zij hun moeder heetten, bewegingloos en zwijgend bij het vuur gezeten, een godvergeten en vervaarlijke aanblik bood.

21 april 2022

Werkvorm: beroepshouding met ‘eigenaarschap’

In het mbo werken studenten aan hun beroepshouding. Die wordt op verschillende momenten bij verschillende vakken beoordeeld. Normaal gesproken gebeurt dat door studenten een lijstje met criteria of rubrics te geven, waarop de docent vervolgens toetst en beoordeelt. Het leek me interessant om dit eens om te draaien en studenten meer eigenaarschap en eigen kwaliteitsbesef te laten ervaren. Ik ben het experiment aangegaan met drie groepen eerstejaars studenten Ruimtelijk Vormgeven van SintLucas in Boxtel.

In een eerste les heb ik de studenten in groepen laten nadenken over wat zij laten zien als ze een goede beroepshouding hebben, als student, maar ook als (toekomstig) werknemer of opdrachtnemer. Daarna hebben we de criteria opgehaald per groep. Door verhelderings- en verdiepingsvragen te stellen en overlap te benoemen, ontwikkelden we een lijst van zo’n tien items. Om het gesprek met aandacht te kunnen begeleiden, vroeg ik steeds een student om te notuleren op een laptop die op de beamer was aangesloten.

Na de les heb ik per klas een redactieslag gedaan, alleen op taal, niet op inhoud. De tien items heb ik daarop in een scoreformulier verwerkt. Dat formulier heb ik in een Teams-opdracht gehangen. Het is de bedoeling dat ze aan het einde van periode 4 als onderdeel van een van de laatste lessen het formulier invullen, hun score optellen en de zelfbeoordeling (onvoldoende, voldoende, goed) doen. Ik heb toegezegd de beoordelingen over te nemen, tenzij ze te sterk afwijken van wat ik uit observaties heb gehaald. Ik zal dan met de student in gesprek gaan.

Het is het idee dat studenten met deze aanpak zelf meer nadenken over hun beroepshouding, maar ook dat ze ervaren dat zelfbeoordeling je kan helpen bij je groei als professional.

12 april 2022

De werkelijkheid vangen in woorden

Ik bedacht ooit het begrip 'verderkomstrategie' voor het idee dat je bedenkt wat je kunt gaan doen, als je niet meer weet wat je moet doen om verder te komen. Met zo'n begrip - bestaand of in dit geval zelf bedacht - krijg je meer grip op het stukje werkelijkheid dat je wilt begrijpen, benoemen, onthouden, veranderen enzovoort. Abstracte begrippen, concepten zo je wilt, worden zo bruikbaar in je denken en doen.

Deze week las ik 'Formatief handelen. Van instrument naar ontwerp' van Dominique Sluijsmans, Valentina Devid, René Kneyber en Blanca Wilde Lopez. Een aanrader als je meer wilt weten over feedback geven in een onderwijssetting.

Wat ik waardeer aan het boek is niet alleen het verhaal over hoe je formatief handelen kunt vormgeven in je onderwijs. De auteurs trakteren ook op een aantal begrippen, die mij helpen meer grip te krijgen op een stukje werkelijkheid. Vijf voorbeelden:
  • professionele nieuwsgierigheid: het idee dat leerlingen nieuwsgierigheid naar (het verbeteren van) competenties hebben 
  • wenselijke moeilijkheid: het idee dat goede feedback pijn kan doen en dat dat gewenst is (ofwel: niet vermeden moet worden)
  • kwaliteitsbesef: het idee dat leerling beelden hebben of kunnen ontwikkelen van wanneer er sprake is van kwaliteit
  • coregulatie: het idee dat je als docent via feedback zoveel mogelijk ook de leerling een actieve rol geeft in het leerproces
  • feedbackdieet: het idee dat je zorgvuldig moet doseren met feedback (niet te veel, te vaak, maar ook niet te weinig)
Het vangen van de complexe, abstracte werkelijkheid in woorden, zegt ook iets over het belang van onderwijs in woordenschat. Het gaat daarbij niet om zoveel mogelijk woorden te kennen, maar om een gereedschapskist vol woorden te ontwikkelen die je helpen de werkelijkheid te begrijpen, benoemen, onthouden, veranderen, erover na te denken enzovoort.