Procrastinatie: snelle kicks vs. langetermijninvesteringen

Het is een wonderlijk fenomeen: procrastinatie, oftewel uitstelgedrag. Het is iets dat sterker is dan onszelf en dat we maar moeilijk kunnen beteugelen. "Niet doen wat je vindt dat je zou moeten doen", is de kernachtige definitie die James Surowiecki geeft in zijn mooie artikel 'Later. What does procrastination tell us about ourselves?' in The New Yorker van 11 oktober 2010.

Surowiecki legt in het artikel de vinger op de zere plek. We leven in een tijd vol verleidelijke mogelijkheden om onze behoeften snel te bevredigen. Van het alom aanwezige entertainment tot de snack, van hapklare brokjes informatie tot een van alle gemakken voorziene 'all inclusive' vakantie. Al die keuzes geven een groot gevoel van vrijheid.

Mooi, maar er is een addertje onder het gras. We vinden eigenlijk dat we ook dingen moeten doen die we beschouwen als investering voor een beloning op langere termijn: gezond eten voor een langer, gezond leven, studeren voor een leukere baan of eerst dat lastige klusje afwerken voor je werk, zodat je aan die veelbelovende volgende taak kunt beginnen. Het zijn allemaal dingen waar we ons bewust toe moeten zetten. En soms lukt dat niet. Surowiecki haalt in zijn artikel een onderzoek aan waaruit blijkt dat problemen rond uitstelgedrag verviervoudigd (!) zijn tussen 1978 en 2002.

Uiteindelijk ervaren we dus dat de vrijheid van snelle kicks ons de regie ontneemt over onze keuzevrijheid. Wat een paradox!

We zoeken oplossingen vooral buiten onszelf, vervolgt Surowiecki. Je kunt een afspraak met jezelf maken in je gedachten, maar die heeft kennelijk nauwelijks 'rechtsgeldigheid'. Door de dingen op te schrijven en te plannen, of zelfs de hulp in te schakelen van anderen (een deadline, een contract), proberen we vat te krijgen op ons uitstelgedrag. Het helpt ook de beoogde taak in gemakkelijker haalbare stukjes te hakken. Surowiecki verwijst wat dit betreft naar David Allen's ideeën over 'Getting Things Done'.

Tot slot: procrastinatie biedt ons nog een uitdaging. Soms stel je dingen gewoon uit omdat je 'deep down' vindt dat je ze eigenlijk niet zou moeten doen. De kunst is, zegt Surowiecki, om te ontdekken waarom je de dingen uitstelt. Is dat omdat je ze zinloos vindt, of omdat je eerst die snelle kick wil ervaren?

Nadenken over wat je écht belangrijk vindt om te doen, kost tijd. Die tijd moet je nemen. En dat is dan meteen ook mijn persoonlijke uitdaging. Want wat is het toch leuk al je tijd op te vullen met mail, tweets, websites, filmpjes, discussies en al die snelle kicks die het internet biedt. Zeker als je daardoor dingen ontdekt die je écht belangrijk vindt, zoals een goed artikel over procrastinatie...