23 januari 2015

Talent in 3 levels mét 3 uitdagingen

Talentontwikkeling en onderwijs... dat gaat natuurlijk hand in hand. Zou je zeggen. Immers, aan de hand van zowat elke schoolgids kun je met gemak een A4'tje vol turven met het aantal keren dat het woord 'talent' in de mond wordt genomen. We vinden het allemaal belangrijk: de overheid, het bedrijfsleven, ouders. Talent, talent, talent.

De vraag hoe je met talent omgaat is echter nog niet gemakkelijk te beantwoorden. Ik vind het wel een razend interessante vraag. Afgelopen woensdag hield ik een lezing over dit onderwerp op de eerste bijeenkomst van het Talentnetwerk Utrecht - West-Gelderland, onderdeel van het door de overheid geïniteerde project Talent Stimuleren. Ik schetste drie levels (de drie O's):
  1. Ontdekken wat je talent is.
  2. Ontwikkelen van dat talent.
  3. Je uiteindelijk onderscheiden met dat talent.
Op elk level zijn leraren en leerlingen in voortdurende wisselwerking samen actief.

Om talenten te kunnen ontdekken moet de leraar zorgen voor een breed aanbod van kennis, inspiratie, activiteiten. Bovendien moet hij of zij vraagarticulerend te werk gaan. Aan de oppervlakte kun je lang niet altijd zien of iets je aanspreekt. De leerling moet openstaan voor nieuwe ervaringen, nieuwsgierig zijn.

Om je talent te ontwikkelen moet je door de taaie stof heen, de basis leren, accepteren dat je eerst moet leren om dan pas te kunnen excelleren. Doorbijten dus, met een flinke dosis zelfdiscipline. Leraren helpen je steeds weer in de zone van naaste ontwikkeling, dat productieve gebied tussen wat je al verworven hebt en nog moet verworven. Ze volgen je, geven je feedback over je voortgang.

Om je met je talent te onderscheiden heb je passie nodig. In de betekenis zoals Jef Staes die zo mooi gebruikt: de wil om te lijden voor je talent. Uren studeren op dat ene detail. Doorgaan tot het lukt. Je hebt daarvoor coaches nodig die je tot die hoogte kunnen brengen door je uit te dagen, door voor te leven hoe je poetst tot je uitblinkt.

We hebben meer dan ooit de middelen en de kennis om nog beter om te gaan met talent. Ontdek en leer alles wat je wilt met apps, video's en online colleges. Werk samen met talenten wereldwijd via internet. Stel online je vragen en uit je wensen. Enzovoort. Ik vat dat samen met de vraag: 'Wat als alles kan?'

Maar... met alle nieuwe mogelijkheden om talent te ontdekken, te ontwikkelen en je ermee te onderscheiden, komen ook nieuwe vragen, die staan geschreven op de keerzijde van de medaille.

Ontdekken
Er is te veel te ontdekken. Hoe ga je om met die stortvloed van mogelijkheden? En als je ze bestookt met een continue stroom van aanbod, wanneer komen jonge mensen dan nog tot de verveling die nodig is om energie en creativiteit op te doen, te mijmeren, te reflecteren? Hoe moeten ze kiezen als al die mogelijkheden in korte, hapklare brokjes voorbij komen?

Ontwikkelen
We hebben zoveel kennis en vaardigheden nodig om überhaupt mee te kunnen draaien in een steeds complexere wereld, dat veel tijd te steken in het ontwikkelen van je talent gemakkelijk ten koste gaat van onderontwikkeling van wat je ook allemaal moet kennen en kunnen. Hoe verdeel je je aandacht?

Onderscheiden
De wereld is het speelveld geworden. Talent concurreert over alle grenzen heen in een duizelingwekkende rat race. Allemaal hebben ze toegang tot dezelfde informatie, dezelfde bronnen. De visvijvers zijn groot, de keuze alles op alles te zetten om gevangen te worden voelt als een zware gok. Stel je een schaatstalent voor en de ambitie een keer de Elfstedentocht te winnen.

Als alles kan, verwachten we veel. Hoge verwachtingen stimuleren talent, maar kunnen ook verlammend werken. Het maakt talentontwikkeling tot dansen op een koord voor twee acrobaten: de leerling en de leraar. Welke stappen zet jij?

1 opmerking:

  1. Mooie blog, Erno, talenten zijn belangrijke elementen in de ontwikkelingsmogelijkheden van een individu. Toch horen daar voor mij ook nog passie, drijfveren, voldoening, intrinsieke motivatie bij. Want je kunt wel heel veel talent hebben, het kan ook als een vloek voelen. In 'Good Will Hunting' komt misschien mooi naar voren welke dilemma's zich kunnen voordoen.
    Wat mij betreft mag ook een 4e O worden toegevoegd. De O van organiseren. Want talent ontdekken, ontwikkelen en onderscheiden is heel erg mooi, uiteindelijk moet je een plek vinden om die talenten te benutten. Etaleren, netwerken, en toepassing vinden. Organiseren dus, want anders gaat veel talent verloren.

    Succesin het talentennetwerk.

    BeantwoordenVerwijderen