18 december 2013

Daniel Goleman over aandacht



Toen informatie nog schaars was, hadden we nog voldoende aandacht voor elkaar en voor de dingen om ons heen. Nu we leven in een wereld waarin er informatie in overvloed is, wordt aandacht een schaars goed. Deze kanteling in onze cultuur vormde voor Daniel Goleman, bekend van de bestseller Emotionele Intelligentie, de aanleiding voor het schrijven van zijn nieuwste boek Aandacht.

Goleman vertelt dat aandacht nodig is voor het verwerken van informatie. Daarmee is het een sleutelbegrip in leerprocessen. Tegelijkertijd is het belangrijk te kunnen dagdromen (mind wandering). Dagdromen helpt om informatie te verankeren, tot creatieve ideeën te komen enzovoort. Zowel aandacht als dagdromen staan onder druk als we continu nieuwe informatie absorberen en ons laten afleiden door prikkels die op ons af komen via de media en onze met het internet verbonden apparaten.

Parallel aan het schaarser worden van aandacht, zo betoogt Goleman, wordt aandacht in een complexer wordende en snel veranderende wereld, juist belangrijker om te overleven, of wat minder dramatisch gezegd: succesvol te zijn. Als we vervolgens bedenken dat jongeren gemakkelijk verleid en afgeleid worden door nieuwe informatie, ligt er een opdracht voor opvoeders: leer jongeren regie te pakken over hun aandacht én hun dagdromen. Goleman stelt dat een en ander leerbaar is. We kunnen aandacht trainen, zoals we spieren kunnen trainen. Hij propageert daarbij het oefenen van 'cognitieve controle' bijvoorbeeld in de setting van school om meer regie te krijgen over aandacht en andere vormen van zelfregulering.

Goleman is - in tegenstelling tot sommige onheilsprofeten - niet tegen mediagebruik. Zo vertelt hij hoe een app jonge mensen kan helpen te oefenen in aandacht voor hun ademhaling.

(De lezing in de video bij dit bericht duurt circa 50 minuten. De rest van de tijd is voor het vragenrondje.)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten