07 januari 2009

Kan ons brein multitasken?



Ik draai aan de knop van de autoradio en kijk naar de frequenties die in de display verschijnen. Waar zit mijn favoriete zender? Dan moet ik plotseling op de rem. Even later besef ik dat mijn concentratie op de radio en niet op de weg gericht was, maar dat mijn brein me toch tijdig waarschuwde voor het naderende gevaar. Was ik aan het multitasken?

Ik probeer de tekst van liedje A op de melodie van liedje B te zingen. Wat is dat moeilijk! Probeer het zelf maar eens. Focussen op twee verschillende, in dit geval conflicterende aandachtsgebieden (tekst en melodie, waarbij krachtige patronen worden doorbroken), dat is lastig. Is het ook multitasken?

Er komt een mailtje binnen, terwijl ik in gesprek ben aan de telefoon. Terwijl ik het bericht open, hoor ik de persoon aan de andere kant van de lijn nog praten, maar luisteren... nee, dat gaat echt niet.

Het blijft een fascinerende vraag: kunnen we écht multitasken? Wim Veen zegt over multitaskende leerlingen van de generatie 'homo zappiens' in mijn boek 'Nu leren voor morgen': "Dat ze kunnen studeren met MTV op de achtergrond en MSN-boodschappen op het computerscherm, dat kunnen wij niet geloven... maar het kan."

De vraag is of deze leerlingen wel echt multitasken. Zijn de breinen van hedendaagse jongeren misschien beter in het negeren of filteren van informatiestromen, zodat ze zich ondanks alle ruis kunnen concentreren op een taak. Of is het zo dat het meeste dat we aanduiden als 'multitasken' feitelijk 'switchtasken' is, het snel overstappen van de ene taak naar de andere, sequentieel en dus niet synchroon?

Een boeiend artikel in Intermediair gaat in op de kwestie. Verrassende conclusie van het verhaal is dat multitasken kan, niet op basis van veel omgaan met multimedia en andere informatiestromen, maar juist door het oefenen van concentratie middels meditatie. Dirigenten zouden er goed in zijn. Ze moeten inderdaad veel dingen tegelijkertijd in de gaten houden, maar het zijn wel dingen van hetzelfde proces. Gaat het dan wel om multitasken?

Mijn ervaring is dat bij kenniswerk waarvoor concentratie nodig is - het schrijven van een artikel bijvoorbeeld - monotasken het meest efficiënt is. Dat betekent: telefoon en mail uit, de volledige aandacht gericht op de tekstverwerker en knallen maar. Ik ben sneller klaar, en ervaar meer flow. Maar ik heb dan ook een brein dat volwassen is geworden in een tijd zonder internet, mobieltjes of mp3-spelers...

(Met dank aan Wilfred Rubens; foto: iStockphoto.com.)

6 opmerkingen:

  1. Anoniem7:46 a.m.

    Het is nog maar zeer de vraag of Erno aan het monotasken is. Inderdaad, een aantal 'tasks' wordt uitgeschakeld. Maar waarschijnlijk doe je toch een aantal zaken tegelijk en ben je niet aan het switchtaken maar aan het multitasken.
    Jouw task is waarschijnlijk het produceren van een artikel. Voor je het weet gaan er allerlei processen door je hoofd en ga je tot handelen over.
    Toch train je verschillende ICT-vaardigheden: vingervlugheid op de toetsen, je gebruikt misschien verschillende sneltoetsen, wellicht zet je rustige muziek op, oefen je je creatieve schrijfvaardigheden met brainstormen, ga je op zoek naar bronnen in boeken en internet.
    Sommige taken zul je na elkaar doen andere parallel. Kortom, Erno kennnende is hij voortdurend bezig om van 1+1 3 te maken. (Rennen in New York, geld inzamelen, relatie verdiepen, uitdaging met je zelf aangaan, fysieke grenzen zoeken, etc.) Als er één kan multitasken...

    Peterter

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Anoniem4:32 p.m.

    Ik denk dat we alleen kunnen 'multitasken' met de dingen die we in ons on(der)bewuste als automatisme hebben aangeleerd.

    Denk hierbij aan het voorbeeld met de radio en het remmen en draai het eens om!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Anoniem11:39 p.m.

    Klopt Freddy V, en als je dan bedenkt dat 95 tot 98% van ons gedrag bepaald wordt door het onbewuste, dan weet je ook dat heel veel (leer)processen onbewust plaatsvinden!

    peterter

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Anoniem11:39 p.m.

    Klopt Freddy V, en als je dan bedenkt dat 95 tot 98% van ons gedrag bepaald wordt door het onbewuste, dan weet je ook dat heel veel (leer)processen onbewust plaatsvinden!

    peterter

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Hallo Erno,
    ik zoek een goede bron over serieel monotasken (een term die ik jou voor het eerst hoorde zeggen), en vond de juiste blog met dank aan je labels - top!
    Het artikel waarnaar je verwijst op intermediair kan ik helaas alleen niet openen.. Heb je er misschien een nieuwe link naar, of kun jij er ook niet (meer) bij?
    Rosa

    BeantwoordenVerwijderen
  6. @Rosa: kijk even op http://www.intermediair.nl/keywords/multitasken Ik weet niet meer waar ik dat begrip 'serieel monotasken' voor het eerst hoorde, eerlijk gezegd.

    BeantwoordenVerwijderen