Kan ons brein multitasken?

Ik draai aan de knop van de autoradio en kijk naar de frequenties die in de display verschijnen. Waar zit mijn favoriete zender? Dan moet ik plotseling op de rem. Even later besef ik dat mijn concentratie op de radio en niet op de weg gericht was, maar dat mijn brein me toch tijdig waarschuwde voor het naderende gevaar. Was ik aan het multitasken?

Ik probeer de tekst van liedje A op de melodie van liedje B te zingen. Wat is dat moeilijk! Probeer het zelf maar eens. Focussen op twee verschillende, in dit geval conflicterende aandachtsgebieden (tekst en melodie, waarbij krachtige patronen worden doorbroken), dat is lastig. Is het ook multitasken?

Er komt een mailtje binnen, terwijl ik in gesprek ben aan de telefoon. Terwijl ik het bericht open, hoor ik de persoon aan de andere kant van de lijn nog praten, maar luisteren... nee, dat gaat echt niet.

Het blijft een fascinerende vraag: kunnen we écht multitasken? Wim Veen zegt over multitaskende leerlingen van de generatie 'homo zappiens' in mijn boek 'Nu leren voor morgen': "Dat ze kunnen studeren met MTV op de achtergrond en MSN-boodschappen op het computerscherm, dat kunnen wij niet geloven... maar het kan."

De vraag is of deze leerlingen wel echt multitasken. Zijn de breinen van hedendaagse jongeren misschien beter in het negeren of filteren van informatiestromen, zodat ze zich ondanks alle ruis kunnen concentreren op een taak. Of is het zo dat het meeste dat we aanduiden als 'multitasken' feitelijk 'switchtasken' is, het snel overstappen van de ene taak naar de andere, sequentieel en dus niet synchroon?

Een boeiend artikel in Intermediair gaat in op de kwestie. Verrassende conclusie van het verhaal is dat multitasken kan, niet op basis van veel omgaan met multimedia en andere informatiestromen, maar juist door het oefenen van concentratie middels meditatie. Dirigenten zouden er goed in zijn. Ze moeten inderdaad veel dingen tegelijkertijd in de gaten houden, maar het zijn wel dingen van hetzelfde proces. Gaat het dan wel om multitasken?

Mijn ervaring is dat bij kenniswerk waarvoor concentratie nodig is - het schrijven van een artikel bijvoorbeeld - monotasken het meest efficiënt is. Dat betekent: telefoon en mail uit, de volledige aandacht gericht op de tekstverwerker en knallen maar. Ik ben sneller klaar, en ervaar meer flow. Maar ik heb dan ook een brein dat volwassen is geworden in een tijd zonder internet, mobieltjes of mp3-spelers...

(Met dank aan Wilfred Rubens; foto: iStockphoto.com.)